Ôtô Trung Quốc gặp khó

Ôtô Trung Quốc gặp khó khăn trong những tháng đầu năm. Ảnh: Aly Song/Reuters.

Dữ liệu từ Hiệp hội xe khách Trung Quốc (CAAM) cho thấy trong năm 2022, các nhà sản xuất ôtô Trung Quốc đã xuất xưởng thành công 27,02 triệu xe các loại, tăng trưởng 3,4% so với năm 2021. Doanh số ôtô Trung Quốc trong năm vừa rồi cũng đạt 26,86 triệu xe, tăng trưởng 2,1% so với số liệu bán hàng của một năm trước đó.

Tuy nhiên khi thị trường thế giới bước sang năm 2023, ngành công nghiệp ôtô của quốc gia tỷ dân đã nhanh chóng phải đối diện với không ít khó khăn.

Doanh số nội địa sụt giảm

Chuyên trang The Wall Street Journal dẫn dữ liệu bán hàng do CAAM cung cấp cho thấy doanh số ôtô du lịch của Trung Quốc trong 2 tháng đầu năm đã sụt giảm gần 20%.

Cụ thể, các nhà sản xuất ôtô của quốc gia này đã bán thành công tổng cộng 2,7 triệu xe du lịch cho khách hàng nội địa tính từ đầu năm, sụt giảm 3,3 triệu xe so với doanh số ghi nhận ở cùng kỳ một năm trước.

Theo lý giải từ CAAM, nguyên nhân của sự sụt giảm xuất phát từ nguồn hỗ trợ thuế bị chấm dứt sau thời kỳ đại dịch. Bên cạnh đó, các khoản trợ cấp dành cho người mua xe điện tại quốc gia này cũng không còn khả dụng.

Dù vậy, doanh số của ôtô thuần điện và các xe hybrid cắm sạc vẫn tăng trưởng 23% trong giai đoạn đầu năm. Trong đó, doanh số ôtô hybrid cắm sạc trong tháng vừa rồi tăng trưởng đến 120% so với tháng 2/2022, còn sức tiêu thụ ôtô điện dùng pin cũng ghi nhận đà tăng trưởng 40%.

Người mua xe điện tại Trung Quốc không còn được nhận hỗ trợ từ chính quyền. Ảnh: Zuma Press.

Trước tình hình này, một số chính quyền địa phương Trung Quốc đang cung cấp các khoản hỗ trợ riêng cho người dân mua ôtô.

Trong số đó, Dongfeng Motor hợp tác cùng chính quyền tỉnh Hồ Bắc (Trung Quốc) đưa ra mức giảm giá gần 13.000 USD cho khách hàng mua ôtô trong tháng 3.

Động thái này tỏ ra có hiệu quả rõ rệt khi nguồn tin từ truyền thông địa phương cho biết nhóm ôtô được sản xuất bởi liên doanh giữa Dongfeng với Citroën, Nissan và Honda có dấu hiệu tăng trưởng khá tốt.

Trung khi đó, các liên doanh nước ngoài đang phải vật lộn để tìm cách nắm giữ thị phần tại Trung Quốc giữa bối cảnh càng có nhiều thương hiệu nội địa tận dụng thành công sức ảnh hưởng từ trào lưu xe điện tại quốc gia tỷ dân này.

Chuyên trang The Wall Street Journal đánh giá thị trường ôtô Trung Quốc đã có dấu hiệu chững lại trong những năm gần đây sau thời gian dài tăng trưởng mạnh và thu hút được sự quan tâm từ nhiều nhà sản xuất ôtô hàng đầu thế giới.

Nhà sản xuất ôtô nước ngoài cũng gặp khó khăn tại thị trường Trung Quốc. Ảnh: Reuters.

Các thương hiệu nội địa hiện nắm giữ hơn 50% thị phần ôtô du lịch tại Trung Quốc trong năm 2022. Trong đó, có đến 80% lượng xe điện và ôtô hybrid cắm điện là sản phẩm nội địa.

BYD Song tiếp tục là dòng xe bán chạy nhất tại thị trường Trung Quốc. Hồi năm ngoái, mẫu SUV này cũng là ôtô được người dân Trung Quốc ưa chuộng nhất với doanh số nội địa đạt 459.424 xe.

Trong số 8 mẫu xe bán chạy nhất tháng 2 tại Trung Quốc, có đến 4 cái tên đến từ tập đoàn ôtô BYD. Hãng Tesla của tỷ phú Elon Musk cũng đóng góp 2 sản phẩm ôtô điện vào danh sách 8 xe bán chạy nhất Trung Quốc trong tháng vừa rồi.

Gặp khó ở nước ngoài

Không chỉ chững lại ở thị trường nội địa, ôtô Trung Quốc cũng gặp không ít khó khăn ở thị trường nước ngoài trong những tháng đầu năm 2023.

Theo Bloomberg, Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng thuế hải quan đối với xe điện Trung Quốc giữa bối cảnh nước này chuẩn bị mở bán dòng xe điện sản xuất nội địa đầu tiên.

Nội dung công báo từ chính quyền Tổng thống Recep Tayyip Erdogan cho biết quốc gia này sẽ áp thuế hải quan bổ sung 40% đối với ôtô điện được sản xuất ở Trung Quốc.

Việc áp thuế hải quan bổ sung đối với ôtô điện Trung Quốc sẽ gây ra không ít khó khăn cho các hãng xe đến từ đất nước tỷ dân.

Ôtô điện Trung Quốc gặp khó ở thị trường Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: Bloomberg.

Hồi đầu tuần, tập đoàn BYD đã ký kết thành công một biên bản ghi nhớ với nhà phân phối ALJ Turkiye của Thổ Nhĩ Kỳ nhằm đưa các mẫu xe thương mại cỡ nhỏ và ôtô du lịch xâm nhập thị trường tại quốc gia này.

Được biết, dự án ôtô điện mang tên Togg là một cam kết quan trọng của ông Erdogan khi vị lãnh đạo này chuẩn bị cho cuộc bầu cử sắp diễn ra trong tháng 5.

Mẫu xe điện nội địa đầu tiên của Thổ Nhĩ Kỳ nằm trong phân khúc SUV hạng C vốn đã được trình làng hồi tháng 10/2022 và sẽ chính thức mở bán từ quý III.

Theo Bloomberg, chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ đã hỗ trợ dự án Togg thông qua nhiều chính sách khác nhau, trong đó có thỏa thuận mua 30.000 ôtô điện mỗi năm mà Chính phủ nước này cam kết thực hiện đến cuối năm 2035.

Nhờ mức thuế tiêu dùng thấp hơn so với ôtô động cơ đốt trong, doanh số xe điện của Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng trưởng 3 lần trong năm 2022. Tuy nhiên, mức doanh số 7.733 xe chỉ giúp ôtô điện nắm giữ hơn 1% tỷ trọng ôtô du lịch tại quốc gia này.

Phát triển mạnh ở Nga

Dù gặp khó khăn ở thị trường nội địa và tại một số quốc gia, ôtô Trung Quốc có thể sẽ tìm được cơ hội tại Nga, nơi BMW, Renault hay Mercedes đã quyết định ngưng toàn bộ hoạt động kinh doanh.

Theo chuyên trang Nikkei Asia, sự rời đi của hàng loạt thương hiệu ôtô phương Tây đã để lại khoảng trống khá lớn ở thị trường ôtô của Nga. Các nhà sản xuất ôtô Trung Quốc nhân cơ hội này đã tận dụng rất tốt để bành trướng thị phần tại xứ sở bạch dương.

Số liệu từ Autostat cho hay tổng doanh số ôtô Trung Quốc tại Nga trong năm 2022 là 121.800 xe.

Trong đó, thị phần của Great Wall Motor, Geely Automobile hay Chery Automobile đã tăng trưởng đáng kể, từ 6,4% trong năm 2021 lên thành 16,5% trong năm vừa rồi.

Tính trung bình, Chery bán được 4.475 xe/tháng cho khách hàng Nga, trong khi Great Wall đạt doanh số 2.940 xe/tháng, còn Geely là 2.035 xe/tháng.

Ôtô Trung Quốc hưởng lợi tại thị trường Nga. Ảnh: Reuters.

Chery Automobile dường như là hãng xe Trung Quốc thành công nhất tại Nga năm ngoái khi ghi nhận doanh số nhảy vọt hơn 31%. Cụ thể, tập đoàn này đã bán thành công hơn 53.000 ôtô cho khách hàng Nga trong năm vừa rồi.

Các nguồn tin nhận định thị phần ôtô Trung Quốc tại Nga sẽ còn tiếp tục tăng trưởng trong năm nay. Nhiều khả năng, ôtô Trung Quốc sẽ nắm giữ hơn 25% thị phần ôtô tại Nga khi năm 2023 khép lại.