“Gạo Việt xanh phát thải thấp” lần đầu chinh phục thị trường Nhật

Lô gạo đầu tiên mang nhãn hiệu "Gạo Việt xanh phát thải thấp" vừa được xuất khẩu sang thị trường quốc tế, chất lượng cao như Nhật Bản, là một thông tin đáng mừng cho ngành lúa gạo nước nhà. Sự kiện này là minh chứng cụ thể cho những nỗ lực không ngừng trong việc triển khai Đề án "Phát triển bền vững một triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030" (gọi tắt là Đề án 01 triệu ha).

Nhãn hiệu "Gạo Việt xanh phát thải thấp" là kết quả của một quá trình chuẩn bị kỹ lưỡng, được Hiệp hội Ngành hàng Lúa gạo Việt Nam (VIETRISA) chủ trì xây dựng. Sáng kiến này nhận được sự khích lệ từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường, cùng sự phối hợp, hỗ trợ chuyên môn từ các cơ quan trực thuộc Bộ và các đối tác quốc tế có uy tín như Viện Nghiên cứu Lúa Quốc tế (IRRI), Tổ chức Phát triển Hà Lan (thông qua Dự án Chuyển đổi chuỗi giá trị lúa gạo - TRVC) và Ngân hàng Thế giới (WB). Trước đó, quy chế sử dụng nhãn hiệu đã được VIETRISA hoàn tất và ban hành, làm cơ sở cho việc công nhận và quản lý chất lượng.

Theo quy chế này, nhãn hiệu "Gạo Việt xanh phát thải thấp" được cấp cho sản phẩm gạo đáp ứng các tiêu chí nghiêm ngặt. Cụ thể, gạo phải được sản xuất theo đúng quy trình kỹ thuật đề ra trong Đề án 01 triệu ha. Đồng thời, cần có sự xác nhận từ chính quyền địa phương cấp cơ sở hoặc các tổ chức quốc tế chuyên ngành về việc tuân thủ quy trình, đảm bảo tính minh bạch về nguồn gốc (khu vực canh tác, giống lúa, thời điểm gieo cấy) và cam kết thực hành sản xuất lúa chất lượng cao, giảm thiểu phát thải khí nhà kính.

Sau khi quy chế được áp dụng, VIETRISA, với sự đồng hành của Dự án TRVC, đã tiến hành cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng nhãn hiệu "Gạo Việt xanh phát thải thấp" cho 7 doanh nghiệp đáp ứng đủ điều kiện, với tổng sản lượng gạo đăng ký ban đầu lên đến 19,2 ngàn tấn. Công ty Trung An, với sự hợp tác của Tập đoàn MURASE (Nhật Bản), là đơn vị tiên phong đưa sản phẩm này vào thị trường Nhật Bản.

Đại diện Công ty Trung An, ông Phạm Thái Bình, cho biết lô hàng 500 tấn gạo Japonica đầu tiên được xuất khẩu có giá trị khoảng 820 USD/tấn. Công ty dự kiến sẽ tiếp tục xuất khẩu khoảng 200 tấn gạo ST25 đạt chứng nhận tương tự sang Úc với giá gần 1.200 USD/tấn, và đặt mục tiêu xuất khẩu khoảng 400.000 tấn gạo "xanh, phát thải thấp" trong năm 2025.

Việc đưa những tấn gạo phát thải thấp đầu tiên ra thị trường, đặc biệt là xuất khẩu, cho thấy Việt Nam đang đi đầu trong việc hiện thực hóa các mô hình nông nghiệp xanh. Đề án 01 triệu ha, sau những thành công từ các mô hình thí điểm, đang bước vào giai đoạn nhân rộng. Kỳ vọng rằng, từ sự khởi đầu này, diện tích canh tác lúa chất lượng cao, phát thải thấp sẽ ngày càng mở rộng. Song song đó, nhãn hiệu "Gạo Việt xanh phát thải thấp" sẽ là tiền đề để phát triển một thương hiệu quốc gia mạnh mẽ cho Gạo Việt Nam carbon thấp, góp phần vào sự phát triển bền vững, thịnh vượng của ngành lúa gạo và nâng cao vị thế, hình ảnh nông sản Việt trên trường quốc tế.